Gratis verzending bij bestellingen boven de €65*
Boer Wiebren Veen
Boer Wiebren (25) over z’n boerderij:
"Samen met mijn vader heb ik een akkerbouwbedrijf in Steenwijkerwold. Dat ligt in de kop van Overijssel. De opa van mijn vader is hier begonnen met boeren in 1925, bijna 100 jaar geleden. Wij telen hier nu verschillende gewassen zoals aardappelen, uien, suikerbieten en granen. En naast die gewassen, telen we sinds twee jaar kruiden voor Wilder Land. Dit jaar hebben we paardenbloem, kruizenmunt, weegbree en ook de eerste guldenroede geplant. Die wilden we vorig jaar ook al zaaien, maar dat is toen niet echt gelukt. Nu heb ik ze eerst in bakjes voor gezaaid en daarna uitgeplant. Maar ik verwacht eigenlijk dat er dit jaar nog niet heel veel te oogsten valt. Maar we gaan het zien."
Wat is je favoriete (on)kruid?
"Van de (on)kruiden vind ik kruizenmunt wel een van de mooiste gewassen. Dat groeit goed en is op onze grond redelijk makkelijk qua onkruidbestrijding. Een beetje onkruid erin is niet zo erg, maar je moet er geen zwarte nachtschade in hebben. Dus daar moeten we wel goed op controleren. We willen graag een goed product afleveren. Meeldauw is soms ook nog wel een probleem. In de gangbare landbouw zou je daar een chemisch middel voor gebruiken, maar dat kan natuurlijk niet. Dus wat belangrijk is, is om preventief water te geven, want dan spoel je de sporen eraf. Natuurlijke middelen kunnen ook helpen, zoals knoflookextract en melk. Niet vlak voor de oogst natuurlijk, want dan heb je een knoflook- of melksmaak in de kruiden."
"Niemand verbouwt hier in de buurt weegbree, paardenbloem of munt."
Wat betekent Wilder Land voor jouw als boer?
"Wilder Land is een afnemer die ondersteunt in het verbeteren van de biodiversiteit. En ik vind dat ze dat goed doen door een reële prijs te betalen voor de (on)kruiden. Als ik het uitreken per kilo droog stof, dan is het echt een goede prijs. Als ik het terugreken naar mijn tijd die nodig is voor het verzorgen van de kruiden en dus het verduurzamen en het verhogen van biodiversiteit, dan kost het mij wel veel tijd. Dus dan is het een reële prijs. De tijd die nodig is om de kruiden te telen, is nodig voor het onkruid wieden, water geven, oogsten en drogen van de kruiden.”
En het is ook een soort risicospreiding, een soort tweede bedrijfstak. Ik sta altijd wel open voor nieuwe gewassen. Het is een mooie kans om op kleine schaal te beginnen met eigenlijk weinig risico. Het kost veel tijd, maar weinig investering, dus financieel is het risico klein."
Wat hebben de kruiden voor effect op de biodiversiteit van je land?
"Je ziet met name in de bloeiende honingklaver en de kruizenmunt bijen, vlinders, hommels en andere insecten zitten. Dat zegt wat over de toename van biodiversiteit, en het is ook gewoon mooi om te zien! En dat het daarnaast ook nog iets oplevert, dat vind ik dan helemaal mooi.”
Wat is volgens jou de rol van de boer in het herstellen van de biodiversiteit?
"De boeren die bewerken het land en hebben daar dus invloed op. En dat heeft niet iedereen. Dus ik denk zeker dat ik daar een verantwoordelijkheid in heb. Vanuit mijn christelijke overtuiging vind ik goed rentmeesterschap belangrijk. Dus goed voor de aarde, bodem en voor de gewassen zorgen is belangrijk. En dat betekent soms niet alleen voor de winst op korte termijn gaan, maar ook investeren voor de lange termijn. Bijvoorbeeld in biodiversiteit. Maar niet ten koste van de oppervlakte om voedsel te verbouwen. Want een hoge opbrengst per hectare is ook belangrijk voor de voedselvoorziening.”
Wat vind je belangrijk in het werken als boer?
“Werkplezier! De dingen die ik leuk vind, probeer ik zoveel mogelijk zelf te doen. En dingen die ik minder leuk vind, horen er natuurlijk bij, maar misschien moet je die dan voor een deel uitbesteden aan iemand anders.”
Wat vind je het leukst aan je werk?
"Werken met machines en trekkers en lekker buiten bezig zijn met het gewas. Dat vind ik mooi! Met nieuwe gewassen moet je veel zelf uitvinden en ontdekken. Niemand verbouwt hier in de buurt weegbree, paardenbloem of munt. De bijkomende uitdagingen zelf oplossen en dingen bedenken, dat vind ik leuk. De wisseling in seizoenen is ook mooi aan het werk. Als boer doe je eigenlijk elk seizoen wat anders. In het voorjaar begin je met zaaien, in de zomer doe je de gewasverzorging en misschien beregening, en in de herfst vindt de oogst plaats. In de winter doen we onderhoud, boekhouding, administratie en het afleveren van producten uit de schuur. We hebben een grote aardappel- en uien schuur, waar we de producten opslaan en in de winter in vrachtwagens laden. Het mooie aan de kruidenteelt voor Wilder Land is dat de meeste soorten meerdere keren per jaar geoogst kunnen worden. Weegbree kan bijvoorbeeld wel vijf keer per jaar gemaaid worden! We hebben ook een droger gemaakt voor de (on)kruiden, voornamelijk mijn vader heeft daaraan gewerkt. Hierdoor zijn we in het oogstseizoen minder afhankelijk van de Wilder Land planning en verloopt het transport efficiënter. Onlangs heb ik drie oogsten (weegbree, paardenbloem en munt) meegenomen naar Amsterdam. Eerder had ik dat niet in één keer kunnen meenemen."
"Telen voor Wilder Land vind ik een heel leerzaam project om ervaring op te doen met biologische landbouw"
Hoe zie je de toekomst van de boerderij voor je?
"Ja, lastige vraag. Ik kan natuurlijk niet in de toekomst kijken, maar voedselvoorziening blijft belangrijk voor de toekomst. Nederland heeft daarvoor een mooi klimaat met goede grond, omdat het een delta-gebied is en er dus veel water beschikbaar is. Daarin ervaar ik ook een verantwoordelijkheid voor de voedselvoorziening, niet alleen voor Nederland maar ook voor landen buiten Nederland. Daarnaast zie je ook dat er steeds meer regelgeving is voor biologische landbouw. Daarom vind ik telen voor Wilder Land een heel leerzaam project om ervaring op te doen. Dus voor de toekomst wil ik mij richten op, aan de ene kant, voedselvoorziening op grote schaal en, aan de andere kant, (deels) biologisch, meer biodiversiteit en meerdere gewassen."
Wil je verder nog iets kwijt?
"Iets wat mij soms wel frustreert, is dat de burger van alles wil en zegt over de boer. Zoals: 'boeren moeten allemaal biologisch en moeten dit en dat doen aan de biodiversiteit en moeten niet meer spuiten'. Maar vervolgens gaat de burger naar de supermarkt en verandert in een consument. En grijpt naar het onderste uit het schap, want dat is het goedkoopste. En dat het dan uit het buitenland komt, wat nog minder duurzaam is dan uit Nederland, daar wordt dan niet naar gekeken. Want het is het goedkoopste. Dat komt misschien deels doordat mensen het niet kunnen of willen betalen. Maar ik vind wel, als je ergens voor staat, dan moet je er ook voor gaan. Wat ik zelf merk is dat op dit moment de afzet voor biologische akkerbouwers en melkveehouderijen heel lastig is. En daardoor is het ook heel lastig om daarin uit te breiden."
*Bovenstaande foto's zijn gemaakt tijdens de oogst in 2021.
Oogst!
We oogsten paardenbloem, kruizenmunt en weegbree bij Wiebren. In de volgende Wilder Land producten vind je ze terug:
